Krimpkokers maken betongevel zonder dilatatievoeg mogelijk

Dilatatievoegen zijn voor veel architecten een doorn in het oog, zeker wanneer je het beeld van een monoliet betonvolume in gedachten hebt. Dilatatievoegen hebben echter een belangrijke esthetische en constructieve functie: het voorkomen van scheuren.

Scheuren voorkomen

Het toepassen van scheurinleiders, ook wel krimpkokers genoemd, kan een manier zijn om dilatatievoegen te vermijden. Krimpkokers zijn kunststof pijpen die verticaal in de ruimte tussen het binnenste en het buitenste wapeningsnet worden geplaatst. Na het betonstorten, waarbij de krimpkoker niet wordt volgestort, ontstaat er in de wand een voor het oog niet of nauwelijks waar te nemen verticale microscheur.

Nog voor de constructieve sterkte wordt bereikt, wordt (zo laat als mogelijk) na het ontkisten van de wand de krimpkoker alsnog volgestort. Deze methode maakt het toepassen van dilatatievoegen overbodig en voorkomt grote scheuren na de oplevering ten gevolge van spanningen in het beton.

Voorbeeld: Strakke gevels van Villa Waalre

Een bepalende factor voor de hoge kwaliteit van het schoonbeton van Villa Waalre is het toepassen van krimpkokers, aldus schoonbeton expert Henk Oude Kempers. In de projectspecificaties is opgenomen dat deze krimpkokers 2 m hart-op-hart geplaatst moeten worden. Aan de hand van berekeningen heeft de constructeur Arup uiteindelijk de exacte locaties voor de krimpkokers bepaald om zo op de meest kritische punten scheurvorming te voorkomen.

In deze villa is zelfs het zwembad, dat uiteraard waterdicht dient te zijn, met behulp van verticale krimpkokers geconstrueerd. Daarbij is de scheurvorming beperkt en beheerst en daarmee de waterdichtheid van de betonwanden verkregen door voldoende wanddikte (min. 0,25 m) en voldoende (krimp)wapening. Door de vorm en het profiel van de koker kan het water niet rond de koker de wand indringen. Door deze methode was het mogelijk het zwembad dezelfde uitstraling en kwaliteit te geven als de overige ruimtes in de villa.