Diepe buiging
Barbara Heijl, juni 2020
In plaats van een uitbreiding op of aan het bestaande gebouw, heeft Steven Holl Architects een reeks paviljoens ontworpen op het grootste groene dak in Washington D.C.
Dubbelgekromde gevels en wanden van ‘gekreukeld’ beton sieren de in het werk gestorte uitbreiding van het Kennedy Center. Alle openingen en stortnaden zijn nauwkeurig ontworpen en afgestemd met de aannemer. Het resulteert in zeer vloeiende vormen buiten, die in contrast staan met het grillige reliëf van de akoestische wanden binnen.
Ontstaan
Het John F. Kennedy Center voor uitvoerende kunsten bestaat sinds 1964. Al in 1958 tekende president Eisenhower een wet voor het oprichten van een Nationaal Cultureel Centrum in Washington D.C. Vervolgens lanceerde president Kennedy in november 1962 een inzamelingsactie van 30 miljoen dollar voor de bouw van het centrum en tekende hij in 1963 voor het verlengen van de deadline van de fondsenwerving. Twee maanden na de moord op president Kennedy werd het Nationaal Cultureel Centrum aangewezen als een ‘levend’ gedenkteken door zijn opvolger president Johnson. Tot op heden is het een invloedrijk instituut ter bevordering van de podiumkunsten. Jaarlijks ontvangt het centrum circa 2 miljoen bezoekers.
Podium voor kunst
De REACH is een uitbreiding van het bestaande Kennedy Centrum voor podiumkunsten. Het centrum staat tussen de grote presidentiële monumenten in Washington D.C. aan de rivier de Potomac. In aanvulling op het monumentale gebouw van Edward Durell Stone zijn drie in het werk gestorte, wit betonnen paviljoens toegevoegd. Ze zijn deels verzonken in het landschap en ondergronds met elkaar verbonden. De uitbreiding omvat studio's, repetitie- en performanceruimtes, onderwijsruimte voor kunststudies en een ondergrondse parkeergarage. Het groene landschap op de uitbreiding is openbaar toegankelijk en via een nieuwe voetgangersbrug verbonden met de rivier.
Levendig landschap
In totaal is circa 6.410 m² beloopbaar dak toegevoegd aan het Kennedy Center. Het vormt daarmee het grootste groene dak van Washington D.C. De daktuin is ingericht met zowel open als besloten plekken, waar mensen kunnen verzamelen, tot rust kunnen komen of kunnen genieten van buitenoptredens. Ook worden live optredens vanuit het Kennedy Center geprojecteerd op de noordwand van het grootste paviljoen voor een breed gazon. Het landschapsontwerp is bovendien bedoeld als een verhalende reflectie op het leven van president Kennedy. Met onder meer een bos van 35 gingko-bomen (hij was de 35e president van de Verenigde Staten), die eind november hun gouden herfstbladeren laten vallen en een spiegelende vijver met een mahoniehouten vlonder dat dezelfde dimensies heeft als het dek van Kennedy's WOII-boot, de PT109.
Gebogen
Voor het maken van de paviljoengevels is een bekistingssysteem gebruikt voor vrije vormen. CNC-gefreesde multiplex bekistingssegmenten, bekleed met messing en groef planken van douglashout (10,2 cm hoog, ongeschaafd) konden de gewenste curves maken. De krommingen maakten delen van de bekisting moeilijk bereikbaar. Daarom is, voor het sluiten van de kist, een slurf ingebracht tot op de bodem. Via een kraan met stortgoot is daarin het betonmengsel gestort. De positie van de slurf was zodanig gefixeerd, dat hier steeds een stuk van werd afgesneden voor de aanvang van een nieuwe stort. Het beton is zelfverdichtend met een druksterkte van 41 MPa. Het mengsel bestaat uit wit cement, slak, licht gekleurd zand en grof toeslagmateriaal, titaniumdioxide, een waterbesparend additief en krimpreducerende hulpstoffen en hoogwaardige plastificeerders.
In de kreukels
De opvallende schoonbetonnen structuurwanden in de oefenruimtes en theaterzalen hebben een grillig reliëf van ruim 7,5 cm diep. De textuur is speciaal voor dit project ontwikkeld in nauwe samenwerking met een betonspecialist en een akoestisch expert. Urethaan structuurmatten zijn gebruikt om het betonoppervlak te vormen. Er is eerst een positieve plug gemaakt van een verkreukelde metalen plaat, die vervolgens is gebruikt om het urethaan te gieten. Er is één basismat gemaakt die steeds 90 graden is gedraaid voor een afwisselend patroon. Voor de uitvoering zijn de structuurmatten op achterhout bevestigd. De structuurwanden bestaan uit zelfverdichtend beton, 41 MPa. Het mengsel bevat grijs portlandcement, hoogovenslak, aggregaten en waterbesparende hulpstoffen. Het minimaliseren van de vrije val bij het storten onder een constante snelheid voorkwam het ontstaan van ingesloten lucht.
Onder druk
De draagconstructie bestaat geheel uit in het werk gestort beton met stalen wapening. Bijna overal volstond beton met een druksterkte van 41 MPa. Er waren een paar uitzonderingen noodzakelijk. Enkele zwaar belaste dakplaten zijn nagespannen en uitgevoerd in beton met een hogere druksterkte van 55 MPa en de overkragende brugdelen van wit beton hebben een druksterkte van wel 82 MPa.
Doordacht
Een zorgvuldige voorbereiding is duidelijk af te lezen aan het vakkundige eindresultaat. Zo zijn de stortnaden meegenomen als onderdeel van het ontwerp. Daarom ligt de horizontale stapelvoeg van het beton bijvoorbeeld in lijn met de bovenzijde van de glaspartij in het daklichtpaviljoen. In de ontwerpfase hebben vele mock-ups de revue gepasseerd, variërend van initiële kleurstalen tot geveldelen op ware grootte. Door dit proces is het vormwerkmateriaal, de ontwerpmix en de bouwmethode getest, voordat de uiteindelijke structuur is gebouwd. De aannemer heeft bovendien op voorhand een bouwvolgordeplan ingediend dat door het ontwerpteam is beoordeeld. De gezamenlijke inspanning en betrokkenheid van het team heeft geleid tot een memorabele uitbreiding van het monument waar toekomstige generaties nog lang van kunnen genieten.
Projectgegevens Uitbreiding Kennedy Center, Washington D.C.
Opdrachtgever:John F. Kennedy Center for the Performing Arts Gebruiker:The Kennedy Center Architect:Steven Holl Architects, New York Constructeur:Silman, New York Aannemer:The Whiting-Turner Contracting Company, Towson |
Advies beton:Reg Hough Associates, Allenwood Totaal vloeroppervlak:6.690 m2 netto Periode:Ontwerp: 2012 |
