Sculpturale kolommen verbinden

Auteur: Juliette Bekkering

De Scholencampus in het Belgische Peer omvat een basisschool, een middelbare school, een sportcomplex en een internaat en heeft een omvang van circa 18.000 m². Het project, ontworpen door Bekkering Adams Architecten, is vormgegeven als een landschappelijk ensemble, waarbij de sportvelden, speelpleinen en een openbaar park integraal onderdeel uitmaken van de campus. Om deze met elkaar te verbinden worden alle gebouwen gekenmerkt door een aantal architecturaal vormgegeven kolommen van prefab beton in de gevel.

Heldere flexibiliteit

De opbouw van het plan heeft verschillende lagen, als een collage. De diverse publieke domeinen zijn vormgegeven als integraal onderdeel van de specifieke functies; het gebruik overdag is anders dan ‘s avonds.

Voor het ontwerp van de middelbare school was het aspect duurzaamheid van groot belang voor de opdrachtgever, met name de flexibiliteit. Niet alleen voor het verwachte gebruik, maar ook voor de toekomstige invulling van het gebouw met eventueel andere functies. Van meet af aan is dan ook besloten om maximaal in te zetten op een logische en heldere constructieve opzet op een vast raster van 8,1 x 8,1 m. Dit raster leende zich perfect om een vlakke plaatvoer te maken die tegemoetkomt aan de gevraagde flexibiliteit.

Dit betekent concreet:

• vrije indeelbaarheid in beide richtingen van het gebouw (verplaatsbaarheid lichte scheidingswanden), zowel tijdens de bouw als bij mogelijke toekomstige aanpassingen
• vrije doorvoer van kanalen door het ontbreken van onder de vloeren uitstekende balken
• relatief weinig kolom-obstakels bevorderen een beperkte belemmering

Iconische betonnen sculpturale kolommen

Om het publieke domein en de verschillende speelpleinen met elkaar te verbinden, worden alle gebouwen gekenmerkt door een aantal architecturaal vormgegeven kolommen in de gevels. Deze iconische sculpturale kolommen zijn uitgevoerd in prefab beton. Enerzijds om de snelheid van bouwen te bevorderen, anderzijds om extra (onderhouds)kosten naar brandwerendheid toe te vermijden.

In de compositie vormen de kolommen de ankerpunten die het maaiveld visueel met elkaar verbinden. Hun grote schaal heeft een vervreemdend effect en maakt dat zij zowel gezien kunnen worden als oversized kolommen, herkenningspunten of meubels/speelobjecten die de openbare ruimte afbakenen.

Esthetische eisen schoonbeton

De esthetische eisen die aan het beton van de kolommen worden gesteld, zijn uiteraard van groot belang. Om de uitvoering en beoordeling eenduidig vast te leggen, is gebruikt gemaakt van CUR-Aanbeveling 100 Schoonbeton. Specifiek dienden deze kolommen te voldoen aan beoordelingsklasse B1, zonder centerpennen en grijstint A. Dit is de lichtste grijstint zonder toepassing van wit cement.

Op het eerste gezicht lijkt het alsof de sculpturale kolommen allemaal een verschillende vrije vorm hebben. Door de architect is echter al vanaf de start rekening gehouden met de maakbaarheid. De kostprijs wordt namelijk in grote mate bepaald door de bekisting.

Dankzij deze opzet werd het mogelijk om bepaalde bekistingen te hergebruiken en is er door de aannemer zelfs besloten om de kolommen te prefabriceren, hetgeen de kwaliteit van de uitvoering alleen maar ten goede is gekomen.

Zelfverdichtend

De kolommen zijn liggend gestort en in het werk aangegoten aan de in het werk gestorte hoofddraagconstructie. De kolommen hebben een dikte van 3500 mm, met uitzondering van de kolom bij de hoofdentree van het Internaat, die is 210 mm. De afmeting van de grootste kolom voor de entree van de sporthal is 6 m breed en 3,5 m hoog. Dit was ook het maximum qua hoogte en gewicht in verband met transport.

De hoeken zijn afgeschuind door gebruik te maken van 15 mm hoeklatjes in de kist. Er is gebruik gemaakt van zelfverdichtend beton C30/37, deze is in de massa gehydrofobeerd. Er zijn geen lichte toeslagen toegevoegd omdat het zelfverdichtend beton al licht van kleur is.