Brutalisme negen keer bekeken

Brutalisme is een stroming die veel bekritiseerd is en fervente voor- en tegenstanders kent. Het brutalisme wordt gekenmerkt door grote blokachtige structuren en het toepassen van de ruwe materialen, zoals vaak het onafgewerkte beton. Dit rauwe beton (beton brût) is de eerste aanzet tot architectonisch beton, dat na het brutalisme minder ruw tot zeer precies gedetailleerd werd gemaakt en zichtbeton of schoonbeton wordt genoemd.

Brutalisme in Nederland

Het brutalisme ontstond uit het modernisme en had zijn hoogtijperiode in de jaren 50 tot 70 van de twintigste eeuw. Nederlandse architecten die we nu bestempelen als gebouwen gerealiseerd hebbende binnen de stroming van het brutalisme, waren zich daar indertijd niet direct bewust van. Zij gingen af op hun eigen esthetische gevoel en bewonderden onder andere het pure betongebruik (beton brût) van Le Corbusier.

Brutale gigant

De Aula van de Technische Universiteit van Delft is uitgeroepen tot het meest brutalistische gebouw van Nederland. Dat uit zich in de sculpturale vormen, de toepassing van kaal beton in al zijn ruigheid, de duidelijk zichtbare constructie, het massieve karakter en de gespierde vormen.

Lees meer over deze brutale gigant.

Behouden van brutalistische gebouwen

Klimaatverandering vraagt om hervorming van de bouwsector – goed voor 40% van de CO₂-uitstoot wereldwijd – die onder andere moet leiden tot bewuster gebruik van beton. "Dat betekent allereerst dat we bestaande betonnen gebouwen zo veel mogelijk moeten behouden," stelt architect Jacob van Rijs van MVRDV. Lees het het betoog van Jacob van Rijs Voortouwen op beton over zijn visie en passie voor transformatie van bestaande gebouwen en wat het de samenleving oplevert maatschappelijk en qua duurzaamheid.

Betongerecht - kantongerecht Amsterdam

Het gebouw is super inflexibel en tóch wordt dát gebouw hergebruikt, terwijl allerlei nieuwere flexibele gebouwen massaal gesloopt worden. "Dan denk ik: zou niemand eens nadenken waarom dat zo is? Waarom blijven we van die generieke massa produceren, die je weliswaar heel gemakkelijk kunt hergebruiken, maar die niemand wil? De oude rechtbank krijgt vanwege zijn karakter een andere functie. Die past er eigenlijk helemaal niet goed in, maar dat accepteren we, " aldus Jaap Wiedenhoff, partner bij ABT, in Bouwwereld in de rubriek Supergaaf.

Lees de projectbeschrijving op Tektoniek: het Betongerecht

BRUUT - atlas van het Brutalisme in Nederland

Vijf brutalisme- en architectuur fanaten vonden elkaar via social media en besloten een boek te schrijven over het brutalisme in Nederland. Heel actueel en misschien precies op tijd, omdat veel van deze brute gebouwen op de nominatie staan om gesloopt dan wel onherkenbaar aangepast te gaan worden.

Bekijk de omschrijving bij de uitgever van BRUUT

Statement van Johnson Wax

Opdrachtgever Herbert Fisk Johnson jr. vroeg om vuurwerk: een visitekaartje voor zijn bedrijf, een monument, een gebouw waarover gepraat werd. Architect Hugh Maaskant gaf hem wat hij wilde. Sinds 1964 staat het sculpturale bouwwerk direct aan de drukke N201 van Hilversum naar Haarlem. Een landmark moet gezien worden.

Lees meer over deze boemerang boven een vijver

Steen in natuurlijk landschap

Een modern gebouw dat zo in de brutalisme traditie zou passen is dit kantoor van Natuurmonumenten in Zierikzee uit 2018 van Rink Tilanus Architecten. Bijzonder omdat het uit monolitisch beton vervaardigd is, wat met de regelgeving niet was gelukt zonder de toepassing van een bijzondere, isolerende betonsoort: warmbeton.

Lees meer over isolerend beton met grof-natuurlijke uitstraling

Bruut Bemind - Podcast Post65

Post65 gebouwen, gebouwen uit de periode van 1965 tot 1990, zijn lang niet altijd geliefd…is dat terecht? Of zijn ze onbegrepen? Platte Grond gaat daarover in gesprek. In deze aflevering 'Bruut Bemind' speelt het stadhuis van Terneuzen de hoofdrol.

Beluister hier de podcast

Brutalisme over de grens - modern

Naast de fantastische voorbeelden in Nederland, zien we in andere landen ook Brutalisme in een meer moderne vorm voorkomen. Het pure, rauwe gebruik van het beton in blokvormige robuuste gebouwen.

Betonnen kunstwerk

De uitbreiding van Liljevalchs Kunsthal in Stockholm lijkt grof van opzet, maar heeft een fijnzinnige afwerking. De lichtschachten op het dak geven de museumzalen een bijzondere lichtval.

Lees meer over Liljevalchs museumuitbreiding als kunstwerk

De kracht van imperfectie

Atelier Deshaus gebruikte de ruwe kunde van de plaatselijke betonwerkers om het Taizhou Contemporary Art Museum in Taizhou, China zijn robuuste karakter te geven.

Lees meer over de kracht van imperfectie van het Taizhou museum